Tác giả :TS. Phạm Đức Quang (bút danh Sơn Đông ) với lớp học tình thương
( Ảnh chụp năm 1999 )
DỌN VƯỜN TÂM LÝ XÃ HỘI
THÓI THAM LAM
Tham lam là một thói xấu thể hiện sự ham muốn quá mức(của cải, tiền bạc,dục vọng,quyền lực,danh vọng,ẩm thực…)dẫn đến những hành vi có hại cho bản thân,gia đình và xã hội.Tham lam có ba mức độ: Tham lam mù quáng,tham lam ích kỷ và tham lam độc ác.
1. Tham lam mù quáng là sự ham muốn quá mức dẫn đến những hành vi nhẹ dạ cả tin bị kẻ xấu lừa bịp dụ dỗ đưa vào cạm bẫy,hậu quả gây thiệt hại cho chính bản thân mình và làm ảnh hưởng đến người khác.Người tham lam mù quáng là người bị hại bởi những kẻ lừa đạo và bởi chính lòng tham của mình.
Trong cuộc sống nhiều người vì tham lợi nhuận cao thiếu suy nghĩ tính toán điều tra nghiêm túc mà vội nghe lời dụ dỗ của kẻ xấu đầu tư vào những dự án mờ ám dẫn đến thiệt hại nặng nề cho bản thân.Một số người ham rẻ mua phải những miếng đất có tranh chấp,bị quy hoạch,hoặc có sổ đỏ rởm dẫn đến kiện cáo hoăc thua lỗ nặng.Một số khác tham tiền lời nhiều bị bọn lừa đảo gom tiền bỏ trốn..Những vụ lừa đảo đánh vào lòng tham lam mù quáng thường xẩy ra và có mặt ở hầu hết các nước trên thế giới gây thiệt hại cho hàng triệu người là bài học đắt giá cho tất cả mọi người.Hãy cảnh giác trước những mối lợi không bình thường,trước những lời đường mật dụ dỗ,hãy suy nghĩ chín chắn điều tra kỹ càng trước khi quyết định và nhất là hãy kiềm chế lòng tham lam của chính mình.
Người tham lam mù quáng tuy không vi phạm đạo đức hay luật pháp nhưng chính lòng tham của mình đã tiếp tay cho bọn tham lam độc ác,đồng thời gây nên những nỗi buồn phiền cho người thân của mình.
2. Tham lam ích kỷ là sự ham muốn quá mức cho bản thân mình mà không biết chia sẻ với người khác.Người tham lam ích kỷ tuy chưa mất hết nhân tính như tham lam độc ác nhưng những hành vi ích kỷ của họ đã vi phạm phong tục,đạo đức và làm thiệt hại đến người khác.Người tham lam ích kỷ rất dễ dẫn đến tham lam độc ác.Tham lam ích kỷ thường rơi vào một số loại như sau:
- Tham lam tiền bạc,của cải vật chất.
Người tham tiền bạc của cải vật chất lúc nào cũng muốn vơ vét phần hơn cho mình.Họ tìm đủ các lý do để được chia nhiều hơn,mặc dù lý do đó không chính đáng.Để được chia phần thừa kế nhiều hơn một số người đã kể công với cha mẹ,nói xấu anh em,tranh giành không chỉ tiền bạc nhà cửa mà còn cả những vật dụng trong gia đình làm cho cha mẹ đau lòng, anh em bất hòa.
Người Việt Nam có một truyện cổ tích rất hay,đó là truyện :”Cây khế”. Truyện kể về một người anh tham lam ích kỷ đã chiếm đoat toàn bộ tài sản thừa kế của người em và cuối cùng đã bị trừng phạt.Còn người em tài sản được chỉa là một cây khế thì được Trời Phật phù hộ trở nên giàu có nhất vùng.Một số kẻ vì tham lam mà lao vào các cuộc đỏ đen như cờ bạc,cá độ,đề đóm…Càng chơi càng cay cú vì bị thua bạc muốn gỡ hoặc được một lại muốn hai nên lao vào bất chấp lời can ngăn của người khác,cuối cùng bị trả giá bằng sự khánh kiệt gia tài,có người phải đi ăn xin,ở đỡ hoặc tìm đến cái chết.Trái với những người tham lam của cải tiền bạc vật chất là những người có ước mơ làm giàu.Những người này bằng ý chí và năng lực của mình đã lập thân lập nghiệp vươn lên từ những khó khăn gian khổ để làm giàu cho bản thân gia đình và xã hội.Họ thực sự là những tấm gương làm kinh tế giỏi.
- Tham lam quyền lực địa vị,danh vọng
Người tham quyền lực địa vị thường muốn leo lên những địa vị xã hội,chiếm giữ quyền lực bất chấp dư luận xã hội,không nghĩ đến năng lực đạo đức yếu kém của mình,không nghĩ đến những hậu quả xấu do mình gây ra khi chiếm được địa vị quyền lực đó.Những người này thường không đăt lợi ích của dân tộc lên trên hết mà chỉ nghĩ đến những quyền lợi cá nhân của mình.Họ có thể cạnh tranh với đối thủ bằng những phương pháp thiếu lành mạnh.Trái với loại người này là những người có tài có đức.Họ đại diện cho nhân dân giữ những vị trí lãnh đạo đầu tàu bảo vệ xây dựng và phát triển đất nước.Họ làm việc vì dân vì nước.Nếu họ được nắm giữ một địa vị nào đó trong xã hội là phù hợp với ý nguyện của nhân dân.
- Tham lam trong tình yêu.
Tham lam trong tình yêu chủ yếu là quan hệ trai gái dẫn đến ngoại tình phụ bạc.Sự ích kỷ ở đây thể hiện ở việc chỉ biết thỏa mãn nhu cầu tình dục của mình mà không nghĩ đến tình cảm hoàn cảnh của người khác.Chính những kẻ này đã tự phá hoại hạnh phúc của mình,và của gia đình họ.
Người tham lam ích kỷ có thể sữa chữa được nếu họ biết hướng suy nghĩ của mình tới sự hòa hợp phát triển,và nhất là rèn luyện cho mình có đươc tình càm chân thành ,tín nghĩa trong các mối quan hệ giữa người với người.
3. Tham lam độc ác là sự ham muốn quá mức dẫn đến việc sử dụng những thủ đoạn,hành vi xấu xa như lừa đạo,cướp giật, tham nhũng,phá hoại môi trường,giết người… nhằm chiếm đoạt của cải tiền bạc địa vị tình yêu… của người khác để thỏa mạn lòng tham của mình.Thói tham lam độc ác là nguyên nhân chính dẫn đến tội ác.Trong lịch sử nhân loại có những kẻ tham lam độc ác mất hết nhân tính để muôn đời nguyền rủa.Nữ sát nhân Belle Gunness người Mỹ gốc Nauy trong vòng chưa đầy 10 năm đã giết chết 30 người chủ yếu là những người thân để lấy những khoản tiền bảo hiểm mà các nạn nhân đã ký trước khi chết.Elizabeth Bathory vì tham lam tuổi xuân,muốn làn da của mình mịn màng tươi tắn nên đã giết chết rất nhiều cô gái để lấy máu của họ tắm rửa cơ thể mình.
Tham lam độc ác là một tai họa đối với loài người.Chính vì những kẻ mặt người dạ thú này mà nhân loại phải chịu biết bao tai ương bất hạnh đau khổ.Đối với những kẻ này cần phải nghiêm trị theo đúng pháp luật.
TS.Phạm Đức Quang